T.I.E.L. ✩ Where Holland Met Korea

De Rijp, The Netherlands
May 20, 2017
11 min read

Just imagine: you've got a bit of a(n) (un)healthy interest in vehicles like buses, and today you're on your way to go on a school trip with your Korean class. You have to be at the gathering place at 09:45 or they'll leave without you - and knowing that you're always late, you make sure to be there at 09:30. And when you turn up to the parking lot... you come face to face with this. Two beautiful old buses - one DAF and one American school bus. The day couldn't have started off in a better way!

Stel je voor: je hebt een lichte obsessie voor interessante voertuigen zoals bussen, en vandaag ben je onderweg naar een schoolreisje met je Koreaanse school. Je wordt om 09:45 verwacht, anders vertrekken ze zonder je - en omdat je weet dat je altijd te laat bent, en dit toch echt niet wilt missen, zorg je dat je om 09:30 aanwezig bent. Je draait het parkeerterrein op en staat direct oog in oog met twee beeldschone, oude bussen: een DAF en een Amerikaanse schoolbus. Mijn dag kan nu al niet meer stuk!

To be fairly honest, I don't know what today is going to be about at all. I heard something about going to a museum about a Dutchman who is famous in Korea, but that's all I know. So today is going to be full of surprises! The first one was definitely the buses. I mean, I knew they rented two buses to get from school to the museum, but no one ever told me they were going to be this awesome. I parked my car right behind the buses and spent the next ten minutes drooling over them and asking the drivers all about them, until the school principal told me to get inside with the rest of the group.

Om eerlijk te zijn heb ik echt geen idee wat er vandaag allemaal gaat gebeuren. Ik hoorde iets in de richting van een museum over een Hollander die beroemd is in Korea, maar meer dan dat weet ik eigenlijk niet. Dus vandaag zit vol met verrassingen! De eerste verrassing was sowieso dat we met deze supercoole bussen zouden gaan. Ik bedoel, ik wist dat ze twee bussen hadden ingehuurd om ons vanaf de school naar het museum te brengen, maar niemand zei erbij dat het zulke pareltjes zouden zijn. Ik parkeerde m'n auto dan ook vlak achter de bussen en heb de tien minuten erna alleen staan kwijlen en de chauffeurs het hemd van het lijf gevraagd, totdat het schoolhoofd me vriendelijk doch dringend verzocht me naar de verzamelplaats in de school te begeven.

"See! I was right in being optimistic!", one of my friends exclaimed as soon as I joined them. The other one looked half amused, half disappointed. "I was convinced you wouldn't make it on time, but he insisted that you would", was his remark. I guess you can tell which of the two has known me longer.

We decided to get on the yellow school bus - well, when I say 'we decided', I mean one of the guys was forced into that bus by his teacher, and the other one was sort of forced in there by me because I was dying to try it out. We took a seat at the front. The ride took about 40 minutes, which I spent smiling like an idiot and watching the driver do his thing, which must've creeped him out endlessly, but hey. I was on an American school bus. Awesome!

"Zie je wel! Ik was niet voor niets zo optimistisch!", riep één van de heren toen ik me bij ze voegde. De ander keek half vermaakt, half teleurgesteld. "Ik was ervan overtuigd dat je het niet op tijd zou redden, maar hij hield vol dat je het wel zou halen", was zijn commentaar. Je kan wel merken wie van de twee me al langer kent.

We besloten om in de gele schoolbus te gaan zitten - en met 'we besloten' bedoel ik dan dat één van ons door zijn leraar gedwongen werd, en dat de ander min of meer door mij die bus in werd gesleept omdat ik er gewoon dolgraag eens een ritje in wilde maken. We namen plaats op de voorste banken. De volle 40 minuten die de rit duurde heb ik zitten grijnzen als een idioot, terwijl ik alles in de gaten hield wat de chauffeur aan het doen was. Die arme man moet er de kriebels van hebben gehad, maar boeiend, ik was aan het genieten. Een Amerikaanse schoolbus. Fantastisch!

We were dropped at the edge of the village and went to the Great Church on foot, guided by two men. One of them was clad in a 17th century outfit and called himself Jan Geert de Eerste. Very interesting guy. The other guide joined us at the back of the row and already began to tell us everything about the buildings in the village. He was eager, alright! And I can imagine why, because the houses had a very nice, authentic Dutch feel to them. The guide told us that the village was 'protected': every new building had to be built in the original style, to keep the face of the village as authentic as possible. I couldn't agree more.

We werden aan de rand van het dorpje afgezet en gingen te voet verder naar de Grote Kerk, waar het onthaal plaats zou vinden. We werden begeleid door twee heren, waarvan er één fraai was uitgedost in een 17e eeuwse outfit en zichzelf Jan Geert de Eerste noemde. Interessant manneke. De andere gids voegde zich achteraan in de rij, waar wij liepen, en begon meteen te vertellen over de gebouwen in het dorpje. Die had er zin in! En ik snap wel waarom, want de traditionele huizen zorgden voor een heerlijk Oud Hollands sfeertje. De gids vertelde dat het dorpje 'beschermd' was: alle nieuwe gebouwen moesten in de originele stijl worden gebouwd, zodat het uiterlijk van het dorpje authentiek bleef. En terecht, wat mij betreft.

We were well-received in the Great Church with coffee, tea and a lively introduction by Jan Geert de Eerste. After that we were divided into several groups - one would go to the museum, while the other three would take turns at the statue of Jan Janszoon Weltevree (located next to the church), the lower level of the city hall and the upper level of the city hall. The three of us were left with the group that would start with the statue. That would have been fun - were it not for the fact that the weather had just changed from 'sunny and swell' to 'drenching rain'. And so the rather interesting story of Jan Janszoon Weltevree, our connection with Korea, for he was the first Western man to come ashore on the Korean peninsula, was rather drowned out by the weather. By the time we were completely drenched, our guide decided it would be better if we continued hearing the story inside the church. Like I said, the story was quite interesting: Mr. Weltevree boarded a ship bound for the Dutch Indies, nowadays known as Indonesia, but got stuck in bad weather. That made the ship moar on Jeju Island to get food and fresh water. Problem was that, during the Joseon era, any foreigner that entered the country would be taken captive and wasn't allowed to leave for the rest of their lives. And so Jan Janszoon Weltevree and two of his buddies were captured and spent the rest of their lives living in Joseon (nowadays known as North and South Korea). Apparently he had a good life there: he changed his name to 박연 (Pak Yeon) and married a Korean woman. Later he even became an advisor to the king. Well done, Mr. Weltevree!

We werden goed ontvangen in de Grote Kerk met koffie, thee en een levendige introductie van Jan Geert de Eerste. Vervolgens werden we onderverdeeld in groepen: één zou beginnen in het museum, terwijl de andere drie zouden roteren tussen het standbeeld van Jan Janszoon Weltevree naast de kerk, de begane grond van het stadhuis en de eerste verdieping van het stadhuis. Wij kwamen terecht in de groep die zou beginnen bij het standbeeld. Op zich tof, waar het niet dat het weer zojuist was omgeslagen van 'zonnig' naar 'wolkbreuk'. Zo kwam het dat het interessante verhaal over Jan Janszoon Weltevree relatief letterlijk in het water viel. Hij was overigens meteen onze connectie met Korea: hij was namelijk de eerste Westerling die ooit voet aan land zette op het Koreaanse schiereiland. Tegen de tijd dat we compleet doorweekt waren, besloot onze gids dat het welletjes was en dat we het verhaal het best binnen in de kerk konden vervolgen. Zoals ik al zei was het verhaal bijzonder interessant: Meneer Weltevree voer mee op een schip dat richting de Indiën zou gaan, tegenwoordig beter bekend als Indonesië. Het schip kwam terecht in slecht weer en legde daardoor aan op het eiland Jeju om proviand in te slaan. Het probleem was echter dat elke buitenlander die voet aan land zette in Joseon (tegenwoordig bekend als Noord en Zuid Korea) direct gevangen werd genomen en het land nooit meer mocht verlaten. Zo kwam het dat Jan Janszoon Weltevree en twee van z'n maatjes gevangen werden genomen en de rest van hun leven in Joseon doorbrachten. Maar zijn leven was daar blijkbaar prima: hij veranderde zijn naam in 박연 (Pak Yeon) en trouwde een Koreaanse vrouw. Later werd hij zelfs adviseur van de toenmalige koning. In de categorie van 'van de nood een deugd maken'. Goed voor elkaar, Meneer Weltevree!

By the time we were done with the story about Jan Janszoon Weltevree the drenching rain had stopped, and we moved over to the lower level of the city hall. There we got to watch a sort of advertisement video about De Rijp - cute, but we were there already, so it's the real thing I wanted to see! We quickly moved upstairs, to what used to be the mayors' room. It's an adorable, old-fashioned room, with a desk, treasure chest and a handsome cabinet still in it. The cabinet was made by Jan Adriaanszoon Leeghwater, another very interesting ex-resident of De Rijp. He made this cabinet for the residents of De Rijp to prove his skills. Among other things, he was the architect who developed the building we were standing in, the city hall of De Rijp. But he was also the engineer who designed the water lock in front of the city hall, created windmills that could turn to the wind and, rather important, cooked up our world famous technique of draining the sea to make polders. That may just make him the most famous Dutchman - yet barely anyone knows his name!

Tegen de tijd dat het verhaal over Jan Janszoon Weltevree over was, scheen het zonnetje weer, en vertrokken wij naar de begane grond van het gemeentehuis. Daar kregen we een soort van advertentiefilmpje te zien over De Rijp - superleuk natuurlijk, maar wij waren er al, dus nu wilde ik het echte werk zien! We werden snel meegenomen naar boven, naar een kamertje dat ooit het kantoor van de burgemeester was. Een schattig, ouderwets ogend kamertje, met het originele bureau, de schatkist en een fraaie kast er nog in. De kast was gemaakt door Jan Adriaanszoon Leeghwater, een andere interessante ex-inwoner van De Rijp. Deze kast heeft hij gemaakt in opdracht van de toenmalige dorpsbewoners, om te bewijzen wat hij kon. Hij was namelijk de architect van het gebouw waar we op dat moment in stonden, het fraaie gemeentehuis, maar hij was ook de ontwerper van de sluis voor het gebouw, van molens die met de wind mee konden draaien en, niet te min, de wereldberoemde techniek om polders droog te leggen. Dat maakt hem wellicht de meest beroemde Nederlander ooit - en toch weet bijna niemand wie hij is!

We scooted over to the next room, where there was a chair that had been signed by our king and queen back in 2014, when they visited De Rijp on King's Day. It was even signed by other members of the royal family. We also received a picture book from that visit: I'm sure they were quite proud of it. But I was more interested in visiting the rest of the town, since the buildings were just so adorable! I got my way: we went back down to the street and headed towards the museum. Along the way our guide told us all about the saddle roofs and how the facades leaned over to create more room on the upper floor and to create the impression of vastness. I always thought that the soft clay ground made the buildings unstable, but apparently they built them like that on purpose! He also told us about 'makelaars', which are the pins on the upper point of the facades and show the residents' profession and/or their financial status. It was quite a nice walk. When we entered the museum, the subject mostly changed to the real history of the village: herringfishing and whaling. To be fairly honest, the subject of whaling isn't exactly my favourite one, to say the least. But on the other hand - it's an important part of Dutch history, and ignoring it won't undo it anyway, so it's interesting to hear about. Yet I'm really glad it's a thing of the past - for The Netherlands, at least.

We schoven door naar de volgende kamer van het gemeentehuis, waar er een stoel tentoongesteld stond die op Koningsdag 2014 gesigneerd was door het koninklijk echtpaar. Ook andere leden van het Koninklijk Huis hebben hun royale krabbel erop mogen zetten. Bovendien kregen we een fotoboek van het bezoek: ik geloof dat ze er nogal trots op waren. Sorry, maar zelf ben ik meer geïnteresseerd in de rest van het dorpje. Die gebouwtjes zijn gewoon zo schattig! Gelukkig kreeg ik m'n zin: we hobbelden weer naar beneden en gingen richting het museum. Onderweg vertelde onze gids ons over de puntige zadeldaken en over hoe de gevels van de huizen overhelden om meer ruimte op de bovenverdieping te creëren, en om het gevoel van grootsheid te insinueren. Daarnaast vertelde hij ons over de 'makelaars' : de dunne, hoge versieringen op de punt van de gevel, die het beroep en/of de financiële status van de bewoner weergeven. Zo was het toch wel een fijne wandeling. Toen we het museum binnen gingen veranderde het onderwerp in de echte historie van het dorpje, en ging het vooral over de haringvisserij en de walvisjacht. De walvisjacht is nou niet bepaald mijn favoriete onderwerp, maar aan de andere kant is het wel een belangrijk stukje Nederlandse geschiedenis, en terugdraaien kan je het toch niet door het te negeren. Ondanks dat het onderwerp dus redelijk interessant is, ben ik vooral blij dat het geschiedenis is - voor Nederland dan.

While exploring the upper level of the museum, we suddenly noticed it had gotten eerily quiet around us. As soon as we got down, the people of the museum told us the rest of the group had already left. Oh dear - time flies, apparently! We quickly caught up with the group and headed over to the water lock in front of the town hall. A surprisingly authentic Dutchman - cigar and 100% rural accent included - was opening and closing it especially for us. What a sight! The amount of water in such a small lock is quite impressive. I've never noticed. How embarassing it is really, that even though I've grown up in this country, with places like this always in the vicinity, I've never noticed their value. Such a shame, isn't it? Wanting to see every culture in the world, but not even looking at your own. Maybe it's time for me to do so! Either way, for now the time had come to head back to the buses and back to the school. As our guides kindly waved goodbye to us, I thought to myself: "I don't think I've seen the last of this place!"

Terwijl we de bovenverdieping van het museum grondig aan het onderzoeken waren, viel het ons ineens op dat het er verdacht stil was geworden. We liepen vlug naar beneden om daar te horen te krijgen dat de rest van de groep al was vertrokken. Lekker is dat! We haalden ze gelukkig snel in en liepen richting de sluis voor het gemeentehuis. Een prachtig authentieke Hollander - sigaar en plat accent inclusief - deed 'm speciaal voor ons open en dicht. Zo'n ding is eigenlijk best indrukwekkend! Beetje gênant, of niet? Ondanks dat ik in dit land ben opgegroeid en dus altijd wel zo'n plek als deze in de buurt heb, heb ik nooit gezien hoe interessant ze eigenlijk zijn. Best wel sneu eigenlijk, dat ik alle culturen ter wereld wil zien, maar nooit echt naar mijn eigen cultuur heb gekeken. Misschien wordt het maar eens tijd om dat te gaan doen! Hoe dan ook, voor nu was het hoog tijd om maar weer richting de bus en richting school te gaan. De gidsen wuifden ons vriendelijk uit en vroegen ons vooral eens terug te komen. Ach, wie weet - als het zonnetje schijnt!